ماهی سه خار ایرانی - وبلاگ تخصصی حیوانات

نام علمی : Gasterosteus aculeatus
(Linnaeus, 1758
نام انگلیسی : Threespine or Stickleback
خانواده: ماهیان خاردار (Gasterosteidae)
انداره: 110 میلیمتر
تولید مثل: تخم گذار لانه ساز
یکی از کوچکترین ماهیان آب شیرین میباشد
خصوصیت بارز این ماهیان وجود 2 تا 4 خار در جلوی باله پشتی می باشد. رنگ
پشت بدن ماهی سبز مایل به خاکستری و در طرفین نقره ای می باشد.
بر روی بدن ماهی در پشت باله شکمی و نزدیک باله سینه ای زره یا صفحات
استخوانی وجود دارند که این زره در ماهیان سه خاره آب شیرین تحلیل رفته
اما در گونه های دریایی به خوبی توسعه پیدا کرده است.
ماهی سه خاره همراه با اسبک ماهیان و لب لوله ماهیان و سوزن ماهیان
در راسته Gasterosteiformes قرار می گیرند. بسیاری از دانشمندان اسبک
ماهیان را نمونه تکامل یافته از دودمان ماهیان سه خاره می دانند. رفتار
تولید مثلی آنها بسیار مورد توجه و مطالعه قرار گرفته است که این امر به
موهبت و وفور آنها در محیط طبیعی و سهولت تولید مثل آنها در شرایط مصنوعی
می باشد. آنها در آبهای لب شور تا شیرین که جریان آرامی دارند و در آنها
گیاهان آبزی هم یافت می شود، زندگی می کنند. در مناطق شمالی ایران به وفور
در استخر های پرورش کپور دیده می شود و از سخت پوستان بزرگ و لارو حشرات
تغذیه می کنند. فصل تخم ریزی برای ماهی سه خاره در ایران، اواخر فروردین و
اردیبهشت ماه می باشد. در این زمان جنس نر که با تغییر زنگ خود در سطح
شکمی به رنگ نارنجی تا قرمز روشن برای تولید مثل آماده شده است. اقدام به
لانه سازی در بستر با کمک تکه های کوچک چوب و الیاف گیاهی می کند، سپس جنس
ماده و یا گاهی اوقات چندین جنس ماده هر یک به نوبت به درون لانه رفته و
تخم ریزی می کنند.
لاور های نورس تا جذب کامل کیسه زرده در لانه باقی خواهند ماند و جنس
نر هم به خوبی از لانه، قلمرو و فرزندانش محافظت می نماید. ماهی سه خازه
در ایران پرکنشی در حوضه دریای خزر و رودخانه تجن دارد.
قابل ذکر آن که ما در حوضه دریای خزر شاهد حضور ماهی نه خاره با نام علمی Pungitius platygaster نیز می باشیم.